روستا

در مورد روستا و دِه تعاریف متعدد و زیادي گفته شده، ده يا روستا که در کتاب‌هاي نشر قديم به صورت ديه هم ديده مي‌شود، در زبان پهلوي ده (Deh) درپارسی باستان (Dahya) به معنی سرزمین و در اوستابه شکل دخيو (Daxya) آمده‌است.در ایران، ده از قدیمي‌ترين زمان يک واحد اجتماعي و تشکيلاتي و جايي بوده‌است كه در آن گروههايي از مردم روستايي براي همكاري در زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي گرد هم تجمع يافته‌اند. ده اساس زندگي اجتماعي ايران را تشكيل مي‌دهد و اهميت آن به اعتبار اينكه يك واحد تشكيلاتي در زندگي روستايي است، در سراسر قرون وسطيو از آن پس تا به امروز برقرار بوده‌است.در عرف ده عبارت از محدوده‌ای از فضای جغرافيايي است که واحد اجتماعي کوچكي مركب از تعدادي خانواده كه نسبت به هم داراي نوعي احساس دلبستگي، عواطف و علائق مشترك هستند، در آن تجمع مي‌يابند و بيشتر فعاليت‌هايي كه براي تأمين نيازمندي‌هاي زندگي خود انجام مي‌دهند، از طريق استفاده و بهره‌گيري از زمين و در درون محيط مسكوني‌شان صورت مي‌گيرد، اين واحد اجتماعي كه اكثريت افراد آن به كار كشاورزي اشتغال دارند در عرف محل ده ناميده مي‌شود.پلاسید رامبد (Placide Ramboud) جامعه شناس فرانسوی می‌گويد: ده واحد اجتماعي ويژه‌اي است که با يک فضا در ارتباط متقابل است و اين فضا به عنوان يك عنصر ضروري در نظام اجتماعي ده نقش دارد و به اين ترتيب ده داراي بعد اجتماعي است كه مي‌تواند يكي از عوامل اساسي تشكيل دهنده آن به شمار رود. ده محصول كنش‌هاي متقابل گروههاي انساني و فضا است، ميان اعضاي ده رابطه‌اي محلي وجود دارد كه نتيجه كنشهاي متقابل تاريخي است و موجب پيدا شدن حافظه جمعي و محلي است و در نتيجه نوعي وجدان يا شعور جمعي به وجود مي‌آورد.۱-۲- تعریف روستا در قانون ایران:روستا به عنوان یک سکونت گاه مستقل در قانون تعریف شده است كه اگر جمعيت آن از يك نصاب معيني افزون تر شود دولت مي تواند آن را به شهر ارتقاء دهد.پس پايه سكونت گاهها روستاها بوده است و اغلب شهرهاي امروز در سطح استان و كشور تا چند سال قبل روستايي بوده اند كه در اثر تحولات منطقه اي با جذب جمعيت و تغيير ساختار فضايي تبديل به شهر شده اند.روستا را از چند جهت متمایز از شهر می دانند يا به عبارتي اگر روستا برخي کارکردها و ويژگي هاي خود را از دست بدهد و برخي ويژگي ها و كاركردها را پيدا كند مي توان به آن نقطه شهر اطلاق كرد.اين ويژگي علاوه بر ابعاد جمعيتي ابعاد اقتصادي و اجتماعي است.يكي از ويژگي هاي مشخص يك روستا اقتصاد مبتني بر توليد خصوصاً مبتني بر كشاورزي است بر اساس همين نوع اقتصاد شيوه معيشت مردم شكل مي گيرد و تخصص هاي لازم در روستا تعريف مي شود و افراد سامان زندگي روزانه خودرا با اين نوع اقتصاد منطبق مي كنند.در كشاورزي ويژگي توليد هر محصول و شرايط محيطي مختلف روشهاي گوناگوني را براي زيستن به وجود مي آورد.به زبان ساده تر اقتصاد روستايي شيوه زندگي كردن را به روستايي مي آموزد. بر اساس همين شيوه هاي توليد و توزيع كار بين روستائيان روابط اجتماعي شكل مي گيرد كه معمولاً اين روابط با شيوه هاي توليد و روشهاي معيشت منطبق است.